Zamia, Zamiaceae ailesine ait, subtropikal Amerika kökenli bir bitkidir. Bu zarif bitki, odunsu görünümü ve koni şeklindeki yapıları ile dikkat çeker. Evde yetiştirilmesi biraz deneyim gerektirse de, doğru bakım ile bu dikkat çekici bitki, iç mekanlarınızı süslemek için harika bir seçenek olabilir.
Genel Özellikler
Zamia bitkisi, oda koşullarında genişliği ve yüksekliği 1.8 metreye kadar ulaşabilen, yavaş büyüyen bir bitkidir. Genellikle yılda yalnızca bir yaprak çıkarır ve ara sıra iki yaprak üretebilir. Zamia bitkisi uzun ömürlüdür ve sıcaklık bakımından oldukça dayanıklıdır. Yaz ve kış aylarında 16-24 °C aralığını tercih ederken, kısa süreliğine 0 °C’a kadar dayanabilir. Bitki orta ve düşük nem seviyelerine uyum sağlar.
Işık ve Konum
Zamia, parlak fakat dağınık ışığı sever. En iyi gelişim için güneybatı veya güneydoğu pencere önüne yerleştirilmesi önerilir. Yaz aylarında bitkinin bahçeye çıkarılması ve yarı gölge bir alanda konumlandırılması faydalıdır. Bitkinin düzgün bir taç oluşturması için düzenli olarak çevrilmesi gerekir, aksi halde asimetrik gelişebilir.
Toprak ve Saksı
Zamia için “Palma” adıyla satılan hazır toprak karışımları uygundur. Kendi toprak karışımınızı hazırlarken, ağır killi toprağa organik madde, torf ve kum eklemek iyi bir seçim olacaktır. Kendi karışımınızı şu şekilde hazırlayabilirsiniz: 2 kısım humus, 1 kısım turba, 1 kısım yaprak toprağı ve 1 kısım iri taneli kum veya perlit. Bitki iyi drenaja sahip bir saksıya dikilmelidir.
Sulama ve Gübreleme
Yaz aylarında, toprak yüzeyi 2-5 cm derinliğinde kuruduktan sonra, her 6-15 günde bir sulama yapılmalıdır. Kışın sulama miktarı önemli ölçüde azaltılmalıdır. Su birikmesini önlemek için fazla suyun tencereden süzüldüğünden emin olunmalıdır. Zamia bitkisi ilkbahar ve yaz aylarında, yılda iki kez gübrelenmelidir.
Üreme
Zamia bitkisi taze tohumlarla çoğaltılabilir. Ancak, bu tohumlar oda koşullarında elde edilemez. Erkek ve dişi bitkilerin çapraz tozlaşmasını sağlamak gereklidir. Tohumlar hızlı bir şekilde çimlenme yeteneğini kaybeder (yaklaşık bir ay), bu yüzden mağazadan alındıktan hemen sonra kullanılmalıdır. Tohumlar 30-35 °C sıcaklıkta bir gece suda bekletildikten sonra, torf ve perlit karışımına ekilmelidir. Her gün, 5 dakika boyunca sera havalandırılmalıdır. Çimlenme sonrasında, sera filmi kaldırılarak aydınlık bir yere alınmalıdır. Kısa sürede bir bitki oluşmaz; zamia’nın yetişkin boyutuna ulaşması yıllar alabilir.
Bakım İpuçları
Zamia’nın en hızlı büyümesi ilkbaharda gerçekleşir ve bu dönemde en parlak ışığa ihtiyaç duyar. Yaz aylarında, dışarıya çıkarılması önerilir. Zamia budamaya ihtiyaç duymaz, ancak zaman zaman eski ve ölü yaprakların alınması gerekir. Yapraklar düzenli olarak nemli bir bezle silinmelidir.
Nem oranı düşük koşullarda, zamia örümcek akarları veya kabuklu bitler tarafından zarar görebilir. Bu durumlarda, bitki spreylederek nemin artırılması sağlanabilir. Aşağı yaprakların yavaşça kuruması normal bir süreçtir. Ancak, yaprakların sararması veya ani düşmesi yetersiz sulamanın belirtisi olabilir. Aşırı sulama ve suyun durgunluğu kök çürümesine neden olabilir.
Toksisite ve Güvenlik Önlemleri
Zamia bitkisi toksiktir. Bu nedenle, tohumları veya herhangi bir parçası özellikle büyük miktarlarda tüketilirse, kalp, karaciğer, böbrekler veya beyin üzerinde ciddi sonuçlara yol açabilir. Bitki ile çalışırken gerekli önlemler alınmalıdır.
Sonuç olarak, Zamia bitkisi, dikkatli bakım ve uygun çevre koşulları sağlandığında uzun yıllar sürebilecek bir ev dekorasyonu unsuru olabilir. Zarif yaprakları ve eşsiz görünümüyle, doğru bir şekilde yetiştirildiğinde evinizi güzelleştirebilir.