Kaya bahçelerinin en dayanıklı sakinlerinden biri olan Sempervivum, doğanın harikalıklarından biridir. Kökeni Avrupa, Kafkasya ve Güneydoğu Asya gibi geniş bir bölgeye uzanan bu sukulent bitki, ülkemizde “damağını dökmeyen” anlamına gelen “dam koruğu” olarak da bilinmektedir. Sempervivum’un birçok çeşidi vardır ve her biri birbirinden etkileyici çiçeklerle süslenmiştir. Gelin, bu benzersiz bitkiyi yakından tanıyalım ve yetiştirilmesi için gereken püf noktalarını birlikte keşfedelim.
Sempervivum’un Görünümü ve Özellikleri
Sempervivum, Crassulaceae familyasına ait çok yıllık bir bitkidir. Türüne bağlı olarak rozet çapı 18 cm’ye kadar ulaşabilir ve yıl içinde birkaç yeni yaprak ve küçük rozetler oluştururlar. Çiçeklenme süresi genellikle 2-3 hafta arasında sürer ve bu dönemde bitki sarı, pembe, beyaz, mor ya da kırmızı çiçekler açar. Her ne kadar bazı türlerin rozetleri çiçeklenme sonrası ölse bile, etraflarında birçok genç rozet bırakarak yaşamını sürdürebilir.
Sempervivum Bakımı: Işık, Sıcaklık ve Toprak
Sempervivum, bakım açısından oldukça kolay bir bitkidir. Parlak güneş ışığını seven bu bitki, özellikle kış aylarında güney ve güneydoğu cepheli pencere önlerinde çok iyi gelişir. Yazın ise hafif bir gölgeleme gerekebilir. Sıcaklık talepleri de oldukça geniş bir aralıkta seyreder; yazın 26°C, kışın ise 12-15°C aralığında rahatlıkla yaşayabilir. Ancak kısa süreliğine 5°C’ye kadar düşen sıcaklıklara da dayanabilir.
Toprak ise sukulentler için özel olarak üretilmiş karışımlardan seçilmelidir. Toprağın yaklaşık yarısı kumdan oluşmalıdır. Kendi toprak karışımınızı yapmak isterseniz, eşit oranlarda kum, çim ve yaprak toprağı kullanabilirsiniz. Ek olarak, drenaj sistemini güçlendirmek için bitkinin tabanına ekstra bir santimetre kum dökebilir ve saksının üçte birini drenaj malzemesi ile doldurabilirsiniz.
Sempervivum’un Sulama ve Gübreleme İhtiyacı
Sempervivum, toprağı kurumadan önce sulanmamalıdır. Yaz aylarında sulama sonrası toprak yüzeyi en az 2.5-5 cm derinliğe kadar kuruması beklenmelidir. Fazla suyu, tabakta birikmeden boşaltmak önemlidir çünkü yaprakların arasında su birikirse bitki çürüyebilir. Bu yüzden sulama sırasında suyun yaprakların arasına girmemesine dikkat edilmelidir.
Gübreleme ise erken ilkbahardan itibaren ayda bir kez yarı dozajda sıvı gübre ile yapılmalıdır. Fazla besin, bitkinin hassas kök sistemine zarar verebilir.
Sempervivum’un Üreme ve Çiçeklenme Süreçleri
Sempervivum, küçük rozetlerin toprağa kök salması ile kolayca çoğaltılabilir. Ayrıca tohum yoluyla da yetiştirilebilir; tohumlar Şubat ayında yaprak toprağı ve kum karışımına ekilir. Tohumların üzerine toprak konulmaz ve taze tohumlar 2-6 hafta içinde çimlenir.
Çiçeklenme sonrası, ana bitki ölür ve yerine yeni genç rozetler bırakır. Eski bitkiyi çıkarıp toprağı kum ve toprak karışımı ile doldurmak gereklidir.
Sempervivum için Dikkat Edilmesi Gerekenler
Sempervivum bitkisinin en büyük düşmanı aşırı sulamadır ve bu nedenler çürüme riski taşır. Ayrıca bazen örümcek akarları, unlu bitler ya da yaprak bitleri gibi zararlılar görülse de bitki genellikle bu zararlılara karşı oldukça dayanıklıdır. Yapraklarda sarı ve kahverengi lekelerin oluşumu mantar hastalıklarının belirtisi olabilir. Bu durumlarda, sağlıklı parçalar kesilerek bitki kurtarılabilir.
Sempervivum, zararlılara karşı sabunlu su ile sprey yapılmasını faydalı bulabilir. Bunun için 1 litre suya 2 yemek kaşığı sabun eritilip, dilerseniz 1 çay kaşığı rendelenmiş sarımsak veya acı biber sosu ekleyerek hazırlayabilir ve iki haftada bir uygulayabilirsiniz.
Sempervivum, özellikleri ve dayanıklılığı ile bitki severler için harika bir seçimdir. Doğru bakımı sağlandığında, bahçenizin veya evinizin vazgeçilmez bir parçası olacaktır.