Streptosolen, özellikle göz alıcı turuncu çiçekleriyle bilinen, Peru, Ekvador ve Kolombiya gibi Güney Amerika’nın sıcak bölgelerine özgü bir bitkidir. Latincesi Streptosolen jamesonii olan ve “Marmelat Çalısı” olarak da adlandırılan bu bitki, Solanaceae ailesine mensuptur ve türünün tek örneğidir.
Büyüme Koşulları: Streptosolen, ampelli bitki formuyla dikkat çeker. Dikim sonrası oldukça hızlı bir büyüme gösterir ve yaz boyunca 30 cm kadar uzayabilir. Dallarının 2 metreden fazla uzunluğa ulaşabilmesi mümkündür. Çok yıllık bir bitki olduğundan, uygun şartlarda uzun süre yaşayabilir.
Sıcaklık ve Nem: Bu bitki türü, sıcak ve ılıman iklimleri sever. Yaz aylarında 25-28°C, kış aylarında ise 15-17°C arasında tutulmalıdır. Kışın sıcaklık 7-11°C altına düşmemelidir. Düşük nem koşullarına (yaklaşık %35) kolayca uyum sağlayabilmekle birlikte, düzenli olarak su püskürtülmesi faydalıdır. Bu işlem özellikle yazın aşırı sıcakta ve kışın yoğun bir şekilde ısıtılan odalarda gereklidir.
Işık ve Konum: Marmelat çalısı, çiçeklenme ve normal büyüme için bol miktarda güneş ışığına ihtiyaç duyar. Güneş ışığı alan güney, güneybatı veya batı cephelerinde konumlandırılmalıdır. Günde en az 4 saat doğrudan güneş ışığı alması önemlidir. Kışın daha ılıman koşullarda tutulduğunda ise ışık maruziyeti hafifletilebilir.
Toprak ve Sulama: Hafif ve geçirgen bir toprak karışımı tercih edilmelidir. Yaprak toprağı, humus, torf, kum ve perlit temel alınarak hazırlanabilir. Ayrıca, pH değeri 5,5-6,5 arasında olan gevşek market toprakları da kullanılabilir. İyi bir drenaj sağlanmalıdır. Sulama işlemi sıcak havalarda bol, kışın ise makul miktarda yapılmalıdır. Toprak sulamalar arasında yaklaşık 3 cm derinliğe kadar kuruduğunda tekrar sulanmalı, ancak tamamen kurumadığına dikkat edilmelidir. Toprak kuruduğunda bitki yapraklarını sarkıtır ve alt yapraklarını dökebilir.
Gübreleme: Streptosolen, büyüme mevsiminde her üç haftada bir yüksek fosfor içeren kompleks gübrelerle beslenmelidir. Yüksek azot içeren gübreler, vegetatif büyümeyi teşvik eder, ancak çiçeklenmeyi zayıflatabilir. Genç bitkilerin ayrıca besin takviyesine ihtiyacı vardır.
Üreme ve Çoğaltma: İlkbaharda kesilen odunsulaşmamış veya yarı odunsu gövde çelikleri ile veya tohumla çoğaltılabilir. Çelikler torf ve kum karışımlı bir ortamda, polietilenle kaplanarak köklendirilir. Tohumlar 3-4 mm derinliğe ekilir ve sürekli nemli tutulmalıdır. Çimlenme 3-4 hafta sürer.
Çiçeklenme: İlkbaharda çiçek açmaya başlayan streptosolen, yaz boyunca bolca çiçek verir. İlk açtığında sarı renkli olan çiçekleri zamanla parlak bir turuncuya dönüşür.
Bakım ve Budama: Marmelat çalısı, her yıl düzenli bir bakıma ve budamaya ihtiyaç duyar. İlkbaharda dalların üçte biri budanarak daha iyi dallanma sağlanabilir. Çiçeklenmeden sonra da budama yapılabilir, çünkü yeni çiçekler geçen yılın sürgünlerinde belirir.
Streptosolen’in bakımı, ışık ve sıcaklık koşulları sağlandığında oldukça kolaydır. Ancak, zehirli bir bitki olduğundan, çocuklar ve evcil hayvanların bulunduğu evlerde dikkatli olunması önemlidir. Bu dikkatli bakım ve sevginizle, Streptosolen size yıl boyu renk ve canlılık katacaktır.
