Stapelia to niezwykła roślina, która swoim wyglądem i niecodziennym zapachem zadziwia każdego miłośnika botaniki. Pochodząca z Afryki Wschodniej i Południowej, należy do rodziny toinowatych (Asclepiadaceae) i jest jednym z bardziej charakterystycznych sukulentów. Stapelia to roślina o niewysokim wzroście, zazwyczaj osiąga od 15 do 30 cm wysokości, co czyni ją doskonałym wyborem do domowych kolekcji.
Pochodzenie i wygląd
Rodzimym siedliskiem Stapelii są suche regiony Afryki, gdzie roślina ta przystosowała się do życia w ekstremalnych warunkach. Stapelia charakteryzuje się mięsistymi pędami, które przypominają kształtem kaktusy, ale jej największą atrakcją są kwiaty. Duże, gwiazdkowate, o barwnych płatkach, często w odcieniach brązu i czerwieni, przyciągają uwagę, lecz ich zapach nie jest przyjemny dla większości osób – przypomina rozkładające się mięso, co przyciąga owady zapylające w jej naturalnym środowisku.
Wymagania świetlne
Stapelia preferuje dobrze nasłonecznione miejsca, jednak nie można stawiać jej bezpośrednio przy szybie, gdyż może to spowodować oparzenia jej delikatnych pędów. Najlepsza jest jasna, ale lekko zacieniona lokalizacja, gdzie roślina otrzymuje dużo światła, ale nie jest narażona na bezpośrednie działanie promieni słonecznych przez cały dzień.
Temperatura i wilgotność
Stapelia doskonale radzi sobie w standardowych warunkach pokojowych w okresie letnim, jednak zimą warto zapewnić jej chłodniejsze miejsce, gdzie temperatura nie przekracza 10-12°C. Jeśli chodzi o wilgotność powietrza, stapelia jest bardzo elastyczna i potrafi przetrwać w warunkach o niskiej wilgotności.
Podłoże i podlewanie
Idealne podłoże dla Stapelii to mieszanka stworzona z myślą o sukulentach. Możemy kupić gotową ziemię lub przygotować własną mieszankę złożoną z grubego piasku lub perlitu, ziemi ogrodowej, próchnicy liściowej, torfu oraz dodatków takich jak węgiel drzewny i mączka kostna. Ważne jest, aby podłoże było dobrze drenujące, co zapobiegnie gniciu korzeni. W okresie letnim Stapelii należy podlewać umiarkowanie, czekając aż wierzchnia warstwa ziemi wyschnie. Zimą podlewanie należy znacznie ograniczyć, praktycznie zaprzestając nawilżania w grudniu i styczniu.
Nawożenie i przesadzanie
Stapelia jest rośliną, która nie wymaga częstego nawożenia. Wystarczy raz w miesiącu, podczas okresu wzrostu, zasilać ją nawozem dla kaktusów, rozcieńczonym w połowie. Przesadzanie powinno odbywać się co dwa lata na wiosnę, najlepiej do płytkich, acz szerokich doniczek.
Rozmnażanie
Rozmnażanie Stapelii można przeprowadzić poprzez sadzonki pędów lub z nasion. W okresie od maja do lipca można pobierać i suszyć sadzonki, które ukorzeniamy w mieszance torfu i piasku lub w wodzie. Możliwe jest także rozmnażanie z nasion, które wysiewane są w kwietniu. Kiełkują w przeciągu 3-4 tygodni w mieszance torfu i piasku.
Podsumowując, Stapelia to fascynujący sukulent, który przyciąga uwagę dzięki swoim nietypowym kwiatom i łatwej w utrzymaniu naturze. Mimo że wymaga specyficznych warunków świetlnych i umiarkowanego podlewania, jej pielęgnacja jest prosta nawet dla początkujących. Stapelia nie tylko ozdobi nasze mieszkanie, ale także zaskoczy gości swoim niecodziennym zapachem. Odpowiednio pielęgnowana może cieszyć nasze oko przez wiele lat, dostarczając kolejnych pędów i kwiatów.