Tabernaemontana, Apocynaceae familyasına ait, tropikal Asya kökenli oldukça etkileyici bir bitkidir. Gardenia’ya benzerliği ile dikkat çeken bu bitki, bahçeleri ve iç mekanları büyüleyici beyaz çiçeklerle süsleyebilir. Çiçekleri yılın büyük bir kısmında, beş yapraklı ve hoş kokuludur. Bu özellikleri, Tabernaemontana’yı bahçıvanlar ve bitki severler arasında popüler hale getiriyor.
Tabernaemontana’nın en çekici özelliklerinden biri, düşük bakım gereksinimidir. Uygun koşullar sağlandığında, bu bitki 7 yıl veya daha uzun süre hayatta kalabilir. Tabernaemontana tipik olarak 40 cm’den 1 metreye kadar boylanır ve oldukça hızlı büyür. Tropik koşullarla uyumlu bir ortam sağlandığında, sürekli çiçek açabilir ve yaşam alanınıza doğal bir estetizm katar.
Tabernaemontana İçin İdeal Koşullar
Sıcaklık: Tabernaemontana, yaz mevsiminde 22-25°C, kış mevsiminde ise 10-16°C sıcaklıklarda en iyi şekilde gelişir. Daha düşük sıcaklıklar çiçeklerin ömrünü uzatabilir, ancak ani sıcaklık değişikliklerinden ve soğuk rüzgarlardan kaçınılmalıdır.
Nem: Tabernaemontana, 20°C’nin üzerindeki sıcaklıklarda yüksek nem oranını tercih eder. Haftada en az iki-üç kez, kireçsiz yumuşak su ile yapraklarına sprey yaparak nemli kalmasını sağlayabilirsiniz. Ancak çiçeklere büyük su damlaları düşmemesine dikkat edilmelidir.
Işık: Bitki, doğrudan güneş ışığından korunarak aydınlık bir ortamda yetiştirilmelidir. Doğu veya güneydoğu cepheli pencereler idealdir. Günün sabah saatlerinde 3-5 saat güneş ışığı alması, sağlıklı büyüyüp çiçek açması için yeterlidir.
Toprak ve Sulama
Toprak: Tabernaemontana için hazır, asidik topraklar (pH 4.5-5.5) uygundur. Evde kendiniz bir karışım hazırlamak isterseniz, turba, humus, çim toprağı ve kumu eşit oranda karıştırabilirsiniz. Ayrıca iğne yapraklı orman toprağı eklemek faydalı olacaktır. İyi bir drenaj sağlanmalı, çünkü kökler suyun içinde kalmamalıdır.
Sulama: Yaz aylarında ve çiçeklenme döneminde bitkiler bol suya ihtiyaç duyar. Haftada bir kez bol miktarda, ancak suyun saksıda birikmesine müsaade etmeden sulama yapılmalıdır. Kışın, sulama azaltılmalı, ancak toprak hiçbir zaman tamamen kurumasına izin verilmemelidir. İki haftada bir suya birkaç damla limon suyu eklemek, toprak pH dengesini korumaya yardımcı olabilir.
Gübreleme ve Üretim
Gübreleme: İlkbahardan sonbahara kadar, iki-üç haftada bir, kireçsiz sıvı gübre ile beslenmelidir. Gübrede, potasyum ve fosfor oranı yüksek, azot oranı ise daha düşük olmalıdır. Orkide gübreleri kullanılabilir.
Üretim: Tabernaemontana bitkisi, haziran-eylül ayları arasında yarı odunsu uç çeliklerle çoğaltılabilir. Çelikler yaklaşık 10 cm uzunluğunda olmalı ve köklenme ortamı olarak turba ve perlit karışımı kullanılmalıdır. Alternatif olarak su içinde de köklendirmek mümkündür. Köklenme genellikle bir ay sürer ve ardından çelikler ayrı saksılara dikilebilir. Bitki, iki ay içinde çiçek açmaya başlayabilir. Tohumla çoğaltma da mümkündür ve uygun koşullarda ekildiklerinde, tohumlar yaklaşık bir ay içinde filizlenir.
Özel Bakım İpuçları ve Yaygın Sorunlar
Özel Bakım: Tabernaemontana, düşük sıcaklıkta kış döneminde bol çiçeklenme sağlar. İlkbaharda zayıf sürgünlerin kesilmesi ve dalların uçlarının koparılması, daha iyi dallanmayı teşvik eder.
Yaygın Sorunlar: Bitki örümcek akarları, pul böcekleri, yaprak bitleri, unlu bitler ve beyaz sineklere karşı hassastır. Ayrıca, çiçek ve tomurcuklar, ani sıcaklık değişimleri ve kuru hava nedeniyle dökülebilir. Toprağın pH değeri aşırı asidikse veya sulama suyu soğuk ve sert ise yapraklar sararabilir. Yaprak kenarları kararıp kurumaya başladığında, bu, ya yetersiz ya da aşırı sulamaya veya kuru havaya işaret edebilir. Yapraklarda kloroz (sararma) belirtisi görülürse, sulama suyunun demir tuzlarıyla asidifiye edilmesi önerilir. Ayrıca düzensiz sulama yapraklarda deliklere neden olabilir. Bitki, yetersiz ışık aldığında ise daha az çiçek açar ve uzamaya başlar.
