Strophanthus, Apocynaceae familyasına ait olan ve genellikle Orta ve Güney Afrika, Madagaskar gibi bölgelerde bulunan bir bitki cinsidir. Bazı türleri Hindistan, Çin ve Güneydoğu Asya gibi bölgelerde de yetişmektedir. Evcil florada en yaygın olan türler arasında hoş strophanthus (Strophanthus gratus) ve Proiss strophanthusu (Strophanthus preussii) bulunur. Bu makalede Strophanthus bitkisinin genel özellikleri ile birlikte bakımına dair önemli ipuçlarını paylaşacağız.
Strophanthus’un Optimum Büyüme Koşulları
Strophanthus bitkisi evde 2-3 metreye kadar büyüyebilirken, doğal ortamında 25 metreyi bulabilir. Çok hızlı büyüyen bu bitki, her mevsim bir metreye kadar uzanabilen dallara sahiptir. Çok yıllık olan bu bitki, sıcaklık değişimlerine karşı duyarlıdır.
Sıcaklık ve Nem Yönetimi
Yaz aylarında, +20°C ila +30°C arası sıcaklıklar idealdir. Kış mevsiminde ise +10°C ila +15°C arasındaki serin şartlar, daha verimli bir çiçeklenme dönemi için tercih edilir. Strophanthus bitkisinin minimum sıcaklık toleransı +0°C’dir, ancak bu düşüşler sadece kısa süreli olmalıdır. Nem oranı ise %50 civarında olmalıdır, ancak bitki daha kuru havaya da uyum sağlayabilir. Düzenli olarak püskürtme yapmak bitkinin daha sağlıklı kalmasına yardımcı olur.
Işık İhtiyacı
Parlak ve dağınık ışık, Strophanthus bitkisinin gelişimi için en iyisidir. En uygun konum, sabahın erken saatlerinde birkaç saat güneş alacağı doğu veya batı pencere kenarıdır. Bitki, yeterli yapay ışıklandırma altında bile büyüyebilir ve çiçek açabilir. Ancak yetersiz ışık, çiçeklenmeyi zayıflatır.
Toprak ve Sulama
Strophanthus bitkisi, hafif ve geçirgen ancak besin açısından zengin bir substrata ihtiyaç duyar. Teravitu gibi hazır bir substrat kullanılabilir. Toprak nötr veya hafif asidik olmalı, toprak karışımı ise yaprak toprağı, kompost ve kumdan (2:1:1 oranında) oluşmalıdır.
Su ve Gübreleme
Toprağın üst katmanları kurudukça bolca sulanmalıdır. Sulama sırasında, suyun drenaj deliğinden çıkana kadar beklenmelidir. Bitki, kuraklığa karşı dirençli olmasına rağmen, yetersiz sulama ve kuruma olması durumunda yapraklarını dökebilir. Kış aylarında sulama önemli ölçüde azaltılmalıdır.
Gübreleme için yaklaşık her iki haftada bir %15-15-15 oranında kompleks mineral gübreler kullanılabilir. Ayda bir kez organik gübreleme de önerilir.
Üreme ve Çiçeklenme
Strophanthus, yarı odunsu çelikler kullanılarak ve alt ısıtma ile polietilen altında köklenerek vejetatif olarak üretilir. İlkbahar ve yaz aylarında çiçek açmaya başlayan hoş strophanthus, genellikle korolla ortasından çıkan tüp benzeri yapılar ve kenarlarından sarkan uzun iplikler barındıran ilginç çiçeklere sahiptir.
Bakım ve Yeniden Ekim
Genç sürgünler her yıl, hatta hızlı büyüme nedeniyle mevsim başına üç kez dahi ekilebilir. Yetişkin bitkiler ise iki yılda bir ekilmelidir. Bitkinin boyutu arttıkça devrilmesini engellemek için ağır seramik saksılar tercih edilmelidir.
Zorluk ve Problemler
Proiss strophanthus türünde sıkça karşılaşılan bir zararlı olan örümcek akarı, bitkiyi düzenli olarak püskürtmek suretiyle önlenebilir. Bitki yaprak dökmesi durumunda yapraklar genellikle kendiliğinden geri gelir. Kışın fazla sulama ve ağır toprakta kök çürümesi oluşabilir. Strophanthus bitkisi oldukça zehirlidir ve tüm parçaları, özellikle pod ve tohumları tehlikelidir.
Strophanthus bitkisi, eşsiz farmasötik özelliklerinden dolayı ticari amaçlarla da yetiştirilir. Kalp glikozidleri içeren bu bitki, Avrupa’da kalp uyarıcısı olarak kullanılan ilaçlarda kullanılmaktadır. Ayrıca Afrika’da yerel halk tarafından yılan ısırıkları ve bazı cilt hastalıklarının tedavisinde de kullanılmaktadır.
Sonuç olarak, Strophanthus bitkisi benzersiz güzelliği ve tıbbi özellikleri ile dikkat çekmektedir. Ancak zehirli olması nedeniyle dikkatli olunmalı ve gerekli bakım koşulları sağlanmalıdır.
