Graptophyllum pictum, Acanthaceae familyasına ait, özellikle Yeni Gine kökenli bir süs bitkisidir. Bu çalı, genellikle “Resim Adaleti” veya “Karikatür Çalısı” olarak da anılmaktadır. 14 türü olan bu bitkinin en çok bilinen ve yetiştirilen türü, boyalı graptophyllum olup, zarif yaprak renkleriyle dikkat çeker.
Graptophyllum Pictum’un Genel Özellikleri
Graptophyllum, yaşam formu olarak bir çalıdır ve farklı renk skalalarındaki yapraklarıyla tanınır. Yapraklarının rengi açık yeşilden çikolata-bronz tonlarına kadar değişiklik gösterebilir. Bu özellikler, bitkiyi özellikle estetik bir seçenek haline getirir.
Bakım İpuçları
Işık ve Sıcaklık
Graptophyllum, sıcak ve aydınlık ortamları sever. Yaz aylarında 23-28°C, kışın ise 16-18°C arasında serin bir ortamda tutulmalıdır. Güneş ışığını sever ancak doğrudan güneş ışığı altında bırakıldığında gölgelendirilmesi, yapraklarının rengini koruması açısından önemlidir. Batı ve doğuya bakan pencerelerde de yetiştirilebilir.
Su ve Nem
Yazın bol sulama gerektirir. Toprak kuruduğunda yaprakları hızla turgor kaybeder ancak sulama sonrası hızla toparlar. Kış aylarında su ihtiyacı azalır ve daha az sulanmalıdır. Nemli hava bitkinin yaprak sağlığı için önemlidir; bu nedenle düzenli olarak yapraklarına su püskürtülmeli veya çakıl dolu bir tabakta nemli ortam sağlanmalıdır.
Toprak ve Gübrelendirme
Graptophyllum, iyi drene edilmiş ve havadar bir toprak karışımında yetiştirilmelidir. Bunun için humus, çim toprağı, torf ve perlit veya kum karışımı kullanılabilir. İlkbahardan sonbahara kadar 3-4 hafta aralıklarla sıvı gübre ile beslenmelidir.
Çoğaltma ve Budama
Graptophyllum, çelikleme yöntemiyle kolayca çoğaltılabilir. 15 cm uzunluğundaki çelikler su veya torf-kum karışımında köklendirilebilir. Köklendirme süreci genellikle 4-6 hafta sürer. İlkbaharda bitki, daha güzel bir forma kavuşması için budanmalı ve eski dallar temizlenmelidir.
Faydaları ve Kullanım Alanları
Graptophyllum pictum, sadece estetik değil aynı zamanda çeşitli sağlık yararları ile de dikkat çeker. Yaprakları ve genç meyveleri yenebilir. Bitki; saponin, tanin, pektin gibi biyoaktif maddeler içerir ve diüretik, anti-enflamatuvar, anti-diyabetik ve analjezik olarak kullanılabilir. Bitkinin anavatanı olan bölgelerde, suyu cilt ülserleri ve yanıkların tedavisinde kullanılır. Ayrıca Endonezya’da ezilmiş yapraklar, hindistan cevizi sütü ile karıştırılarak ödemi azaltmada kullanılır. Graptophyllum’un toksik olmaması, evde güvenle yetiştirilebilmesini sağlar.