Brunfelsia, etkileyici renk değiştiren çiçekleri ile tanınan bir bitkidir. Doğal olarak Orta ve Güney Amerika’nın tropikal bölgelerinden gelir ve Solanaceae ailesine aittir. İsmini Alman doktor ve bitki bilimi ustası Otto Brunfels’den almıştır. Bu bitkinin yetiştirilmesi kolay olmakla birlikte, bazı özel bakım ihtiyaçlarına dikkat edilmesi gerekmektedir.
Brunfelsia’nın Temel Özellikleri
Brunfelsia bitkisi genellikle bir yıl içinde bir metreye kadar büyüyebilir. Ancak büyüme hızı oldukça düşüktür ve birkaç yıl yaşarlar. Bu bitki, yaz aylarında 20-22 °C sıcaklığa ihtiyaç duyar. Ani sıcaklık değişiklikleri ona zarar verebilir. Tomurcukların dolması için kasım ayı boyunca düşük sıcaklıklar gereklidir, fakat bu dönem 10-12 haftayı aşmamalıdır. Bu sıradaki ideal sıcaklık 9-14 °C arasıdır.
Neme ve Aydınlatmaya Dikkat
Brunfelsia’nın nemli bir ortamda tutulması gereklidir. Ancak çiçeklenme döneminde bitkinin doğrudan su ile teması engellenmeli, bunun yerine nemli çakıl taşları üzerinde durması sağlanmalıdır. Aydınlatma bakımından, dolaylı ama parlak bir ışık tercih edilir ve gerekirse hafifçe gölgelendirilmelidir. Doğru aydınlatma, bitkinin sağlıklı büyümesi için hayati önem taşır.
Toprak ve Sulama İhtiyaçları
Brunfelsia, iyi derecede drene edilen ve nötr pH değerine sahip bir toprağı tercih eder. Menekşeler için kullanılan torf bazlı bir karışım, bu bitki için idealdir. En iyi sonuçları elde etmek için 2 parça bahçe toprağı, 2 parça humus ve 1 parça iri kum veya perlit ile hazırlanan bir karışım kullanılabilir. Toprağın pH değeri 5-6 aralığında olmalıdır.
Yaz aylarında, özellikle çiçeklenme döneminde her 3-4 günde bir yumuşak su ile sık sık sulama gereklidir. Kış aylarında ise sulama daha az ve haftada bir yapılmalıdır. Toprağın kuruması tomurcukların düşmesine yol açabilir. Aşırı sulama ise kök çürümesine neden olabilir, özellikle düşük sıcaklıklarda dikkat edilmelidir.
Gübreleme ve Çoğaltma
Brunfelsia bitkisine mayıs ile eylül ayları arasında iki haftada bir sıvı gübre verilmelidir. Kış aylarında ise azotlu gübre kullanılması önerilir. Her 3 günde bir, toplamda 10 kez, amonyum nitrat (700 ml suya 1 gr) eklenmelidir.
Bu bitki çelikleme yöntemiyle kolayca çoğaltılabilir. Yazın, hafif odunlaşmış çelikler alınarak nemli torf ve perlit karışımında köklendirilmelidir. Köklendikten sonra, büyüme sırasında birkaç kez sıkıştırma yapılmalıdır. Ayrıca tohumla da çoğaltma mümkündür. Ocak-Nisan ayları arasında, 25 °C sıcaklıkta, mini sera içinde torf ve kum karışımına ekilen tohumlar bir ay içinde çimlenir ve sonrasında dikilir.
Çiçeklenme Dönemi ve Nakil
Brunfelsia bitkisi, ocak ayından mayıs ayına kadar göz alıcı çiçekler açar. Çiçeklerin çapı 10 cm’ye kadar ulaşabilir. İlk gün mavi, ikinci gün mavi, üçüncü gün ise beyaz renk alır. Çiçeklenme sonrası, bitki bir ila iki yılda bir nakil edilmelidir.
Özel Bakım ve Olası Zorluklar
Brunfelsia’nın bol çiçek açabilmesi için, kış aylarında düşük sıcaklık ve aynı anda yoğun gübreleme yapılmalıdır. Yazın, bitki açık havaya çıkarılmalıdır. Ancak bazı zararlılar, örneğin örümcek akarları ve kabuklu bitler bu bitkiyi etkileyebilir. Ayrıca aşırı sulama veya kuraklık, yaprak dökülmelerine yol açabilir. Parlak ışık ve sert su ile sulama, yaprakların solmasına neden olabilir. Bazen demir eksikliği de benzer belirtiler oluşturabilir.
Brunfelsia bitkisi, kendine has güzellikleri ve dikkat gerektiren bakım koşulları ile bitki severler için mükemmel bir seçenektir. Bununla birlikte, hepsi gibi Solanaceae ailesinin bazı türleri toksik olabileceğinden, dikkatli olunmalıdır.
